Yükleniyor

Aramak İçin Tıkla

Dijital Dönüşüm Teknoloji

Endustri 1.0

Nereden Nereye: Endüstri 1.0

 

İnsanlar ilkçağlardan beri kendilerine boyut atlatan ve sonraki gelişmelere daha güçlü zemin hazırlayan dönemler yaşamışlardır. Örneğin ateşin, tekerleğin ve paranın icadı kendilerinden sonra olacak  gelişmeleri daha çok hızlandırmış ve insanlığın gelişimine ivme kazandırmıştır.

Fransız ihtilali ile paralel endüstriyel gelişimin ilk halkası olan Endüstri 1.0 bugün nesnelerin internetinden, yapay zekaya konuştuğumuz birçok kavramların babası sayılacak gelişmeleri içermiştir. Kas gücünün yerini makinelere bırakması ve seri üretime geçişin hazırlandığı bu dönemde artık ucu alınamayan gelişmeler kaçınılmaz olacaktır.

Uluslararası güç birimi olan Watt’a (W) ismini veren İskoç mucit 1784 yılında onarması için verilen Newcomen makinasıyla bir endüstri çağı başlatacağını muhtemelen düşünmüyordu. Enerji kaybının önüne geçmek için yaptığı çift odalı buhar makinesi çoğu otorite tarafından Endüstri 1.0 devrinin başlangıcı olarak kabul edilir. Yaptığı bu çalışma ilk etapta maden ocaklarında ve tekstil fabrikalarında kullanılan Watt elbette kendisinden sonra gelen icatları hızlandıracak ve yön verecek o ilk adımı atmıştır.

Bu çalışmayı bir adım öteye taşıyan isim Termodinamik biliminin kurucusu olarak sayılan  Sadi Carnot’tır. Carnot verimlilik üzerine uzun dönem çalışmalar yapmıştır ve yaptığı çalışmalar neticesinde Carnot Çevrimi olarak bilinen sistemi geliştirmiştir. Bu sistem önümüzdeki zamanlarda buharlı makinelerin önünü açmıştır. Bu dönemde yaşanan gelişmeler otomobilin seri üretimine geçiş için süreci hızlandırmış,yenilikler adeta zincirin bir halkası gibi birbiri ardına sıralanmıştır.

O dönemler medeniyetin sembollerinden birisi olan gemiler için makineleşmenin dokunuşu kaçınılmazdı. Daha önceleri insan gücünün önplanda olduğu gemiler 1807’de Rober Fulton’un buhar gücünü gemilerde kullanması ile kendi açısından adete bir milat yaşadı. Çok kısa zamanda gemilerle okyanus ötesi yolculuklar artık rutinleşti. Birbirinden bağımsız olsada Endüstri 1.0 devrinde gerçekleşen icatlar medeniyetin gelişmesinin zeminini kuvvetli biçimde hazırladı.

Yön Verenler: James Watt

 

Dünya üzerinde yapılan her devrimin bir ateşleyicisi vardır. Bize soracak olursanız endüstri devriminin ateşleyicisi bir birime adını verecek kadar etkili olan İskoç mucit Watt’tı. Tekerleğin, ateşin ve paranın mucidinin adını bilemesekte endüstri devriminin yön vereni şüphesiz oydu.  Zengin bir baba ve kültürlü bir annenin çocuğu olarak dünyaya gelen Watt eğitim konusunda o kadar şanslı değildi. Yaşadığı hastalık nedeniyle okula gidememiş ilerleyen dönemlerde annesinin ölmesi ve babasının işlerinin kötüleşmeyisle ölçüm aletleri yapımını öğrenmek için İngiltere’ye gitmiştir. Döndüğünde girişimleri başarısız olan Watt  kendisine yön verecek olan hocasının yönlendirmesi ile Glaslow üniversitesi atölyesinde çalışmasıyla buharlı makine yapma yolunda ilk adımını atmıştır. İlham verici bir hayata sahip olan Watt başarılı bir ortaklıkla ürettiği buhar makinelerini ticari olarak kullanabilmiş ve zenginleşmiştir.

İlk Halka: Endüstri 1.0

 

Geldiğimiz zaman diliminde yapay zekanın insan beynini geçeceği teknolojik tekillilik  konuşuluyorsa 150 yıl önceki endüstri devriminin ilk adımında kas gücünün yerini makineye bıraktığı dönüşüm elbette çok önemli. İnsanlığın nereye gideceğini kestiremesekte geçmiş bunu tahmin etmek adına bize ilham verebilir. 1. Dünya Savaşının üzerinden  100 yılın geçtiği bu dönemlerde makine öğrenmesi ve yapay zekanın kullanıldığı günümüz şartları için basamak olan endüstri devriminin 4 halkasını, nereden nereye geldiğini bu yazı dizesinde inceleyeceğiz.

Tagler